22 Kasım 2022

SİRKÜLER NO: 2022/53

Konu: 7420 Sayılı Kanunla yapılan düzenlemeler hk.

9 Kasım 2022 tarihinde yayımlanan 7420 sayılı Kanunla vergi kanunlarında değişiklikleri içeren düzenlemeler aşağıda özetlenmiştir.

GELİR VERGİSİ KANUNU DEĞİŞİKLİKLERİ

1. Konutlarda yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretiminde teşvik sınırı 25 kW’tan 50 kW’a çıkarılmıştır. 

Gelir Vergisi Kanununun 9. maddesi uyarınca; “Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca lisanssız yürütülebilecek faaliyetler kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretimi amacıyla, sahibi oldukları veya kiraladıkları konutların çatı ve/veya cephelerinde kurdukları kurulu gücü azami 50 kW'a kadar (50 kW dâhil) olan (Kat maliklerince ana gayrimenkulün ortak elektrik enerjisi ihtiyacının karşılanması amacıyla kurulan dâhil) yalnızca bir üretim tesisinden üretilen elektrik enerjisinin ihtiyaç fazlasını son kaynak tedarik şirketine satanlar” a getirilen muafiyet kapsamındaki 25 kW sınırı 50 kW’a çıkarılmıştır.

2. Çalışanlara yemek bedeli olarak ödenen günlük 51 TL’na kadar tutarlar istisnası kapsamına alınmıştır.

Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinde yer alan “yemek bedeli”ne ilişkin istisna;

“İşverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 51 Türk lirasını aşmayan kısmı istisna kapsamındadır. Ödemenin bu tutarı aşması halinde aşan kısım ile bu amaçla sağlanan diğer menfaatler ücret olarak vergilendirilir.” şeklinde değiştirilmiş, ödemenin yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere yapılması şartı kaldırılmıştır.

Buna göre; işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda günlük 51 liraya kadar bizzat hizmet erbabına yapılan ödemeler de istisna kapsamına alınmıştır.

Not: Bu düzenlemeye paralel olarak, “Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği”nde yapılan değişiklikle; SGK Yönetim Kurulu’na, prime esas kazanç dışında bırakılacak yemek bedelini belirleme yetkisi verilmiştir.

3. Çalışanlara ödenecek elektrik, doğalgaz ve ısınma giderlerine süreli istisna getirilmiştir.

7420 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesi ile; 

İşverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 9 Kasım 2022 tarihinden 2023 yılı Haziran ayı sonuna kadar, mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapılan aylık 1.000 TL'yi aşmayan ödemelerin prime esas kazanca dahil edilmemesi ve gelir vergisinden istisna edilmesi sağlanmıştır.

4. Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışanlara yapılan ücret ödemeleri istisna kapsamına alınmıştır.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 23 üncü maddesine eklenen 19 uncu bent ile; 

Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışan hizmet erbabına, fiilen yurt dışındaki çalışmaları karşılığı işverenin yurt dışı kazançlarından karşılanarak yapılan ücret ödemeleri gelir vergisinden istisna edilmiştir.

5. Bireysel katılım yatırımcısı indiriminin süresi uzatılmış ve azami tutar artırılmıştır.

Gelir Vergisi Kanununun geçici 82 nci maddesi uyarınca; 

• Bireysel katılım yatırımcıları, şirketlere koydukları sermaye miktarının yüzde 75'ini, iktisap ettikleri tam mükellef anonim şirketlere ait iştirak hisselerini en az iki tam yıl elde tutma şartıyla, Gelir Vergisi matrahından gider olarak indirebilmekte, 
• Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ile KOSGEB tarafından belirlenen araştırma, geliştirme ve yenilikçilik programları kapsamında son 5 yıl içinde projesi desteklenen kurumlara iştirak sağlayan bireysel katılım yatırımcıları için bu oran, yüzde 100 olarak uygulanmakta, 
• Yıllık indirim tutarı, 1 milyon lirayı aşamamakta, 
• İlgili yıl kazancından indirilemeyen kısım, izleyen yıllarda bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınmakta,
• Bu maddenin uygulama süresi 31/12/2022 tarihinde sona ermektedir. 

7420 sayılı Kanunla; 

• Yararlanılacak indirim tutarı 2.500.000 TL’na çıkarılmakta,
• Maddenin uygulama süresi 31/12/2027 tarihine kadar uzatılmaktadır.

KURUMLAR VERGİSİ KANUNU DEĞİŞİKLİKLERİ

6. Sermaye azaltımında vergileme

Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen “Sermaye azaltımında vergileme” başlıklı 32/B maddesi ile; sermaye azaltımında vergileme, sermaye unsurlarının sermayeye ilavesinden itibaren 5 yıl dolup dolmamasına bağlı olarak iki farklı şekilde yapılacaktır.

(1) Kurumlar tarafından sermayeye eklenen öz sermaye kalemlerinin, sermayeye eklendiği tarihten itibaren beş tam yıl geçtikten sonra herhangi bir şekilde sermaye azaltımına konu edilmesi durumunda, nakdî veya ayni sermaye ile sermayeye eklenen diğer unsurların toplam sermayeye oranlanması suretiyle azaltıma konu edilen tutar içerisindeki sermaye unsurları tespit olunur. Söz konusu oranın tespitinde;

a) Sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka hesaplara aktarımı kurumlar vergisine ve kâr dağıtımına veya ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinin,

b) Sadece kâr dağıtımına veya ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinin,

c) Başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde vergilendirilmeyecek olan ayni ve nakdî sermayenin toplam sermaye içindeki payları dikkate alınır.

(2) Kurumların öz sermaye kalemlerini sermayeye ekledikleri tarihten itibaren beş̧ tam yıllık süre tamamlanmadan sermaye azaltımı yapmaları durumunda, azaltımın sırasıyla;

a) Kurumlar vergisine ve kâr dağıtımına veya ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinden,

b) Sadece kâr dağıtımına veya ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinden,

c) Vergilendirilmeyecek olan ayni ve nakdî sermaye unsurlarından yapıldığı kabul edilir.

Sermaye azaltımında, öncelikli olarak sermayeye ilave edilen öz sermaye kalemlerinden, sermayeye eklenme tarihi beş̧ tam yıllık süreyi geçmemiş̧ olanların işletmeden çekildiği kabul edilir.

Geçmiş̧ yıl zararlarının mahsubu suretiyle sermaye azaltılması durumunda, bu şekilde azaltıma konu edilen sermaye unsurları yukarıdaki sıraya göre tespit edilir. Ancak bu tutarlar üzerinden vergi kesintisi yapılmaz.

7. Kur Korumalı Mevduat uygulama süresi 31 Aralık 2023'e kadar uzatılmıştır.

Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 14 üncü maddesine göre, 2022 yılı sonuna kadar yabancı paralarını ve altın hesabı bakiyelerini Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çeviren mükelleflerin, bu kapsamda açılacak mevduata tahakkuk ettirilecek faiz ve kâr payları ile diğer kazançları kurumlar vergisinden istisnadır.

Maddede yapılan değişiklikle istisna süresi 31/12/2023 tarihine uzatılmıştır.

Ayrıca Cumhurbaşkanına istisnayı, 31/12/2023 tarihine kadar her bir geçici vergi veya yıllık hesap dönemleri sonu itibarıyla kurumların bilançolarında yer alan yabancı paralar için ayrı ayrı veya birlikte uygulatma konusunda yetki verilmiştir.

VERGİ USUL KANUNU DEĞİŞİKLİKLERİ

8. Küçük alacaklarından feragat eden mükelleflere bu alacaklarını “değersiz alacak” kabul ederek kayıtlarından çıkarma imkânı getirilmiştir.

7420 sayılı Kanunun Geçici 2 nci maddesiyle, borçlusu gerçek kişi olan ve İcra ve İflas Kanunu veya Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun kapsamında icra takibi başlatılmış olan küçük alacakların tasfiyesine yönelik düzenleme yapılmıştır.

Küçük alacak olarak, 15/8/2022 tarihine kadar icra takibi başlatılmış bulunan ve her bir takip dosyası itibarıyla asıl alacak ve ferileri dâhil 2.000 Türk lirası ve altındaki alacaklar dikkate alınmaktadır. Bu tutarın üzerinde takip başlatılmış olmakla birlikte aynı tarih itibarıyla takip bakiyesi bu tutar ve altına inmiş icra takipleri de küçük alacak kapsamında olacaktır.  

Maddeyle küçük alacak olarak tanımlanan alacaklarından feragat eden mükelleflere bu alacaklarını Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre "değersiz alacak" kabul ederek kayıtlarından çıkarma imkânı sağlanmaktadır.  

Bu şekilde kayıtlardan çıkarılan alacaklara ilişkin daha önce hesaplanarak beyan edilen katma değer vergisi ve özel iletişim vergisi, ilgili kanun hükümlerine göre söz konusu vergilerden indirim konusu yapılabilecektir. 

Böylece, alacaklısının gerçek veya tüzel kişi olup olmadığına veya alacakların abonelik sözleşmelerinden kaynaklanıp kaynaklanmadığına bakılmaksızın icra takibinden feragat edilen alacaklara ilişkin daha önce yerine getirilmiş vergisel yükümlülükler telafi edilmektedir.  

Ayrıca yine bu Kanunun geçici 3 üncü maddesi ile varlık yönetim şirketlerince takip edilen ve anaparası 2.500 Türk lirası ve altında bulunan alacakların, anaparasının yarısı Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesinden karşılanarak ödenmek suretiyle kalan kısmının, vekâlet ücreti, faiz ve benzeri ek yükümlülüklerin takibinden vazgeçilmesi sağlanmaktadır.  

TÜRKİYE TURİZM TANITIM VE GELİŞTİRME AJANSI HAKKINDA KANUN DEĞİŞİKLİKLERİ

9. Turizm payı mükellefleri ve pay oranlarında değişiklik yapılmıştır.

7420 sayılı Kanunun 37 nci maddesi ile turizm payı alınan mükellefler ile bu mükelleflerden alınan pay oranlarının yeniden düzenlenmiş, ayrıca turizm işletme belgeli deniz turizmi araçlarından turizm payı alınmasına son verilmiştir.

Buna göre turizm payları;

a) Bileşik tesisler ile konaklama tesislerinden binde beş,  

b) Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinden binde beş,

c) Deniz turizmi tesislerinden binde beş,

ç) Seyahat acentalarından (münferit uçak bileti satışları hariç) on binde beş,  

d) Havayolu işletmelerinden (ticari yolcu taşımacılığı faaliyetlerinden) on binde beş olarak güncellenmiştir.

Bilgilerinize sunarız.

PARETO YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK 

BAĞIMSIZ DENETİM DANIŞMANLIK LTD. ŞTİ.